Dấu chân người tìm đất

Vài dòng tâm sự trước khi theo “DẤU CHÂN NGƯỜI TÌM ĐẤT”
         Làng Lý Hòa ngày nay dân cư đông đúc, trù phú,ấm no và hạnh phúc.Nhà cửa cao tầng san sát, đường xá bê tông phẳng lỳ sạch sẽ. Các  công  trình  tâm linh : đình, chùa,  nhà thờ, đài tưởng niệm  được  phục  hồi  xây  dựng  lại  tôn nghiêm to lớn. Nhà trường , bệnh xá cũng được xây dựng khang  trang  mát  mẻ. Tàu thuyền , chợ búa hoạt động quanh năm nhộn nhịp sầm uất. Vì vậy, được nhiều người ví Lý Hòa như một thành phố biển. Đó là một điều hết sức vinh dự và vô cùng tự hào cho những ai là người con của quê hương Lý Hòa.

       Là người con của quê hương được thừa hưởng những gì Ông Cha để lại, lòng  tôi vô cùng biết ơn và muốn tìm hiểu,ghi lại cội nguồn lịch sử khai cơ lập nghiệp xây dựng một làng quê của Ông Cha để sau này giàu  đẹp như vậy. 
       Nhưng rồi lực bất trọng tâm, sự học có hạn,sử liệu để lại quá ít, hoặc là do chiến tranh tàn phá mất mát đi nhiều , cho nên việc hiểu biết có phần  hạn  chế, nhất là thời kỳ tiền sử , thời kỳ để có một Làng Cô tiến đến Cô Thuận Bắc ..Lý Ninh.. Lý Hòa. Thành thử chỉ nắm được chính xác giai đoạn làng mang tên Lý Hòa, giai đoạn Ông Cha chúng ta từ quê hương Cương Gián, Hà Tĩnh vào đây mà thôi.
        Vi vậy, theo “Dấu chân người tìm đất” cũng chỉ ghi lại thời kỳ ông cha chúng ta từ Cương Gián vào chứ không phải thời kỳ trước Cô Thuận Bắc
        “Dấu chân người tìm đất” chủ yếu dựa vào sử liệu gia  phả  các  tộc  họ  trong  làng , của họ Hồ Đức Trạch, đặc biệt là họ Hồ Cương Gián Nghi Xuân Hà Tỉnh. Ngoài ra qua các lời kể của các vị trưởng lão làng ta về phong tục tập quán, về quân hệ mật thiết từ lâu của hai địa phương v .v.     
      Với lòng yêu quê hương tha thiết,tôi viết hoạt cảnh thơ : “Dấu chân người tìm đất” nhằm để được tri ân công lao trời biển của các bậc tổ tiên đã có công khai cơ , hoặc là tiếp nối các bậc đi trước xây dựng quê hương,chứ không dám coi đây là một sử liệu thành lập làng .
     Kính xin các bậc tiên linh :Thánh hoàng,Thái thủy tổ các dòng tộc trong làng tha thứ sự hụt hững thiếu xót về nguồn cội tiên tổ, về lịch sử quê hương 
    Thay cho ba nén nhang. “Dấu chân người tìm đất” là lễ vật nhỏ xin được thành kính dâng lên các bậc tiên linh lòng biết ơn vô hạn nhất về việc đã có công tìm kiếm khai sơn phá thạch, bồi đắp xây dựng để lại cho con  cháu mai sau.
     Kính xin bạn đọc coi đây là câu chuyện được hư cấu văn học mang tính giả sử mà tha thứ những gì sai sót trên bước đường tìm kiếm, ghi chép “Dấu chân người đi tìm đất” của Cha Ông.
                                                                                          Lý Hòa tháng 8 năm 2009
                                                                                                    Ngọc Dũng 

DẤU CHÂN NGƯỜI TÌM ĐẤT
                   NHÂN VẬT :           -  Anh HỒ
                                                   -  Chú Hải                  (Em anh Hồ)
                                                   -  Bà Nguyệt              (Mẹ anh Hồ)
                                                   -  Chị An                  ( Vợ anh Hồ )
                                                   -  AnhNguyễn ( Người cùng xóm )
                                                   -  Anh Hoàng  ( Người cùng xóm )
                                                   -  Anh Phan    ( Người cùng xóm )                                                    -  Hai bà cháu ăn xin
           Cảnh I :     Biến động  
       
                 Cảnh trí :  (Tại sân nhà anh Hồ vào một buổi chiều thu,anh Hồ trong nhà bước ra với một rổ câu trên tay.Anh ngồi cặm cụi gỡ câu thì hai bà cháu ăn xin quần rách rưới đi vào. Nhìn quanh một lượt nhẹ nhàng ngồi xuống trước mặt anh Hồ, giọng thì thào năn nỉ )
Bà ăn xin :  - Xin bác có gì ăn cho bà cháu tôi !
Anh Hồ   :  (dừng tay,ngẩng đầu nhìn hai bà cháu, đứng dậy đi vào     bếp sau, đó đi ra nói với hai bà cháu) :
                  Bà ơi nhà còn nắm gạo với mấy củ khoai
                  Của ít lòng nhiều nghèo khó với nhau
                  Chẳng hay hai bà cháu ở tận nơi đâu 
                   Gia cảnh thế nào mà một già một trẻ ?
 Bà ăn xin : - Cảm ơn bác ,quê cháu ở tận thành Nam
                     Gia đình chẳng còn ai nữa cả
                     Bố mẹ cháu qua đời vì dịch bệnh đầu năm
                     Một già một trẻ dắt díu xin ăn
                     Đi đến đâu cũng thấy tang thương đói khát
                     Cảm ơn bác đã cho bát gạo
                     Giờ xin phép bác hai bà cháu tôi đi
                     (Với cháu) Cháu ơi ra quán chợ bà nấu cháu ăn
                    Tội nghiệp cháu tôi mấy ngày nay nhịn đói 
Anh Hồ  :  -  (Nhìn hai bà cháu lắc đầu ái ngại )                             
                    Ôi Đại Việt giang sơn gấm vóc
                    Đã bao đời kiến quốc vững bền
                    Mà giờ đây hai chúa Trịnh Nguyễn phân tranh
                    Lấy sông Gianh làm nơi chiến tuyến
                    Để đất nước lâm nguy, để hận thù thế kỷ
                    Khiến muôn dân trăm họ lầm than
                    Bao đầu rơi máu đổ xương tan
                    Phơi trắng xóa nơi xa trường trận mạc
                    Ở đằng ngoài đân tình đói khát 
                    Hạn hán mất mùa dịch bệnh triền miên
                    Dân bỏ đi phiêu bạt tứ xứ khắp miền
                    Cõi Nghệ An đìu hiu vắng vẻ
                    Ở đằng trong quan quyền lính lệ
                     Đua đòi nhau sống phú quý giàu sang
                    Chúng thi nhau vơ vét bạc vàng
                    Tiếng mõ thuế sưu cầm canh thâu đêm suốt sáng
                    Ở Cương Gián ta đây cùng chung số phận
                    Làng biển nghèo đói khát héo hon
                    Nhà có bữa rau bữa cháo còn hơn
                    Nhà không có, trẻ con khóc khàn hơi thâu đêm suốt sáng
                     Mấy ngày trước đây có đoàn quân lương bị nạn
                     Dân làng đổ xô ra lấy gạo về ăn 
                     Vẫn biết đây là gạo của triều đình
                     Vì đói quá hóa liều không thì chết đói
                     Ôi khủng khiếp cuốc sống như treo đầu sợi tóc
                      Sống hôm nay mà chẳng biết ngày mai
                      Kiếp con người chẳng khác con hoẵng con nai
                      Lầm lũi rừng sâu bốn bề giăng bẫy
                       (Có tiếng mõ cốc, cốc,tiếng loa vang lên)
                      Tiếng loa  :    Loa,loa loa,
                      Làng trên xóm dưới
                       Thượng hạ hai  bên
                       Nghe lệnh quan truyền
                       Triều đình chiếu xuống
                       Có đoàn quân lương
                       Chẳng may bị nạn
                       Dân làng Cương Gián
                       Lấy gạo về ăn
                       Phạm tội phi quân
                       Mau mau đem trả
                       Nội nhật ngày mai  
                       Ai mà đơn sai
                       Chiếu theo luật hình
                       Đem ra trị tội
Anh Hồ :- Chết , chết thật rồi, không thể nào thoát được
                        Gạo ăn rồi lấy gì mà trả lại đây
                        Không bị xử chém thì cũng khổ sai
                        Tai họa đến làm sao sống nổi
Chú Hải : (Hoảng hốt chạy vào)-Anh ơi!
                       Em đang bắt cua ngoài Bàu Hộ
                       Thấy dân làng đôn đáo chạy ngược chạy xuôi
                       Em hỏi chẳng ai nói một lời
                       Liền chạy về đây hỏi anh cho biết
Anh Hồ :  -    Chú à ! Vừa rồi có lệnh trên ban xuống
                      Nội ngày mai có lệnh bắt giam
                       Những nhà nào lấy gạo về ăn
                       Không mang trả cho triều đình chú ạ
Chú Hải : -     Ôi, gạo đâu mà trả
                       Bây giờ tính thế nào hả anh
                       Chứ bị bắt thì thịt nát xương tan
                       Không thì cũng chết nơi sa trường trận mạc
Anh Hồ :   -    Phải đó , vì đây là lương thực triều đình đưa ra trận mạc
                      Người nào đụng vào là phạm tội phi quân
                      Anh tính chỉ có trốn đi may ra mới thoát
Chú Hải :  -   Nhưng trốn đâu cho thoát
                      Hà Tịnh , Nghệ an đều là đất chúa Trịnh cả rồi
                      Không, ta chạy vào đằng trong mới ổn
Anh Hồ :  -    Nhưng đường đi vào Nam cũng chẳng khả quan
                     Vì Đèo Ngang ,sông Gianh vẫn có quân chúa Trịnh
                       (Cả hai cùng suy nghĩ, bỗng chú Hải phấn khởi nói)
Chú Hải : -     Phải rồi ta đi theo đường biển
                      Sẵn bè sẵn thuyền ta chẳng ngại chi
                      Ngày giả vờ câu cá đêm đi
                      Như vậy cũng an toàn anh ạ
                      (Một tốp trai làng chạy đến)
Anh Nguyễn : - May quá , hai anh em đây rồi
                         Chúng tôi đến đây tìm hai anh có chuyện
Anh Phan : -    Phải đó ,chúng tôi lo quá
                        Đến nước này thì chỉ có chết mà thôi
                        Hai anh có cách gì cho chúng tôi biết với
Anh Hoàng : -  Hoàn cảnh này nếu chúng ta không tính trước
                        Thì xóm Giữa ta đây chắc bị bắt cả thôi
                        Ôi nhà tôi một mẹ một con
                       Tôi bị bắt lỡ chết đi ai nuôi mẹ già hôm sớm
Anh Hồ :   -     Các anh cứ yên tâm bình tỉnh
                       Hốt hoảng có ích lợi gì đâu
                        Hai anh em chúng tôi mới bàn với nhau
                       Vô đằng trong tìm nơi tránh nạn
Chú Hải  : -     Các anh ạ !Đằng nào cũng phải đi vào trong đó
                      Trước là để tránh nạn, sau là kiếm chổ làm ăn
                       Chứ quê ta biển dã khó khăn
                       Quanh năm suốt tháng đói cơm rách áo
Anh Nguyễn : - Phải rồi, nhất cử lưỡng tiện
                      Phen này ta liều một chuyến xem sao
                      Biết đâu tránh được nạn binh đao 
                      Còn có chỗ nương thân sinh sống
Anh Phan :-  Thôi thì trăm sự nhờ anh em chú Hồ rồi đó
                      Hai anh em đi đâu chúng tôi quyết theo sau
Anh Hoàng : - Dù gian khổ sống chết ra sao
                      Các anh cho tôi cùng đi theo với
Anh Hồ :  -    Tốt, thế thì tối nay ta phải đi rồi đó
                      Các anh về chuẩn bị bè thuyền
                      Hẹn gặp nhau ngoài lạch Đồng Kèn
                      Nhưng nhớ một điều phải bí mật kín đáo
                     (Phan, Hoàng ,Nguyễn cùng nói )
                     Thôi ta đi mau kẻo muộn
                     (một lát sau mẹ và vợ anh Hồ về)
Chị An :  -     Các anh mới bàn chi đó
                    Mà hai anh em phờ  phạc thế kia
Bà Nguyệt : - Các con nói cho mẹ biết đi
                     Mẹ coi hình như có chuyện chi hệ trọng
Anh Hồ :   -  Mẹ ạ ! Vừa rồi có lệnh quan trên truyền xuống
                     Nhà nào lấy gạo về ăn mang trả lại cho vua
                     Nếu không luật triều đình xử chém không tha
                     Cả xóm Giữa ta đây hoang mang lo sợ
Chú Hải :  -   Mẹ, chị dâu ạ. 
                     Hai anh em bàn nhau đưa cả nhà vào Nam tránh nạn 
                     Vừa thoát được nguy cơ, vừa kiếm chổ làm ăn
                     Không biết mẹ và chị có đồng tình
                     Chứ ở lại khó bề sống sót
Chị An :  -    Vào đằng trong cũng được
                    Hai vợ chồng tôi và chú thì chẳng nói chi
                    Liệu mẹ già có chịu ra đi
                    Tính mẹ xưa nay hai anh em biết đó
Anh Hồ : -    Ừ, nói như mình cũng phải
                    Cả cuộc đời mẹ gắn chặt mảnh đất thiết tha
                    Quê hương mồ mả ông cha
                    Mẹ là người nặng tình nặng nghĩa
Bà Nguyệt   :-  Các con hãy nghe mẹ nói
                     Họ bắt là bắt thanh niên trai tráng
                      Mẹ già rồi ai bắt mà chi
                      Các con cứ yên tâm thu xếp mà đi
                      Mẹ đi nữa ai lo phần mồ đống mả
Chị An : -     Nhưng mẹ ở lại một mình sao được
                     Hay là….Hai anh em cứ đi em ở lại nhà
                     Phụng dưỡng mẹ già những lúc can qua
                     Họ cũng không bắt đàn bà đâu mà sợ
Bà Nguyệt :- Không được,đã đành không có gì mà sợ
                     Chồng đâu vợ đó còn hơn
                     Biết đâu con còn giúp chồng công việc cháo cơm
                     Người ta nói không đàn bà quạnh bếp
Chị An :-      Vẫn biết như thế, nhưng làm sao con bỏ mẹ được đây            
                Con dâu bỏ mẹ sao đành mẹ ơi
Bà Nguyệt :- Không lo, mẹ đã nói phải nghe lời mẹ
                   Miễn mong sao các con sống sót trở về
                   Biết đâu gặp chỗ yên bề
                   Con về đón mẹ có hề gì đâu
Anh Hồ :-    Dạ, mẹ đã nói thì các con nghe vậy
                   Thôi em và chú vào sửa soạn cho kịp chuyến đi
                   (vợ và chú Hồ vào)
                   Mẹ ạ ,chuyến đi này không biết đưa đẩy về đâu
                   Xa hay là gần lâu hay là mau
                   Con thương mẹ ngày đêm mong đợi
Bà Nguyệt :- Con ạ, đường vào Nam xa vời vợi
                   Cố mà bảo trọng tấm thân
                   Mẹ nghe người ta nói:
                   “Khôn ngoan qua được Thanh Hà 
                   Dẫu rằng có cách mới qua Lũy Thầy”
Anh Hồ :- Con cảm ơn mẹ dặn dò kỹ lưỡng
                   Chuyến đi này chắc thuận gió xuôi buồm
                   Ngoài các con còn có mấy anh em
                   Các dòng họ khác cùng đi đấy ạ 
Bà Nguyệt :- Ừ,thì mẹ lo xa vậy đó
                   Mong các con thượng lộ bình an
                   Cầu trời khẩn phật phù hộ các con
                   Gặp được nơi yên hàn cuộc sống
Anh Hồ : - (Chị An và chú Hải đi ra )Kìa ,em mang chi nhiều thế
Chị An : - Có gì đâu anh,mấy củ khoai em kiếm chiều nay
                    Gạo còn mấy bát em để dành cho mẹ
Chú Hải : - Còn đây câu kéo mang đi mà dùng những ngày trên biển
                 Vả lại đất khách quê người có sẵn thì hơn
Anh Hồ : - Dạ thưa mẹ
                  Chi thứ sáu họ Hồ ta thiếu nương nổi tự
                  Việc khói hương tiên tổ trên dưới vô y
                  Điền sản chín mươi lăm đồng bạc trắng của chi
                  Cúng vào họ nhờ mẹ thưa giùm với bà con cô bác
                        (cả ba đứa con đứng bên nhau nhìn lên bàn thờ cùng nói)
                  Cháu con xin cúi đầu cầu ơn tiên tổ
                   Phù hộ cháu con thoát được họa này
                   Xui đẩy cháu con gặp được vận may
                  Ơn này cháu con xin ghi tạc
Anh Hồ : -  Thôi, trời đã sắp tối ta đi cho kịp
                    Xin mẹ cho các con tạ tội trước lúc lên đường
                   (cả ba cùng quỳ xuống nói với mẹ)
                   Ra đi lòng dạ vấn vương
                   Ân cha hiếu mẹ dặm trường mang đi
                   Lạy này xin mẹ thứ tha
                    Ba con bất hiếu mẹ già bơ vơ
                    Lạy này nếu gặp rủi ro
                    Không về gặp mẹ trước giờ quy tiên
                    Lạy này chúc mẹ bình yên
                    Hẹn ngày tái ngộ các con quay về
Bà Nguyệt : - Các con đứng dậy đi đi kẻo muộn
                     Mẹ mong các con chân cứng đá mềm
                     Gặp nhiều may mắn yên thân mẹ mừng
                         (ba con cùng nói :Các con đi mẹ nhé. Ba người đi   ra ,mẹ già nhìn theo,tay vẫy vẫy ,bài ca vang lên)
Bài ca : ‘ Các con đi tháng ngày mẹ mong tin về. Mong tin con
                theo từng cơn sóng xa khơi. Nơi  đây quê hương thương con,mẹ 
                       nguyện cầu mong…cầu mong… cầu mong ….cầu mong….
                                                                   Màn từ từ hạ
  
    CẢNH II :     Vượt biển
 ( Gồm những ca khúc cho hoạt cảnh chèo trên biển )
 CẢNH TRÍ :   Đêm, ba chiếc thuyền nan bè tre nhẹ nhàng lướt 
                                                trên biển
Ca khúc 1 vang lên: (theo điệu lý từ vi )
                    Biển biển rộng bao la, thuyền đi trên biển rộng bao la   
                    Vì đói nghèo tối tăm hoạn nạn
                    Nên phải ra đi, chiếc thuyền nan giữa sóng gió chơi vơi
                    Sóng gió chơi vơi , chiếc thuyền nan giữa sóng gió chơi vơi
                    Rời quê hương nơi chôn rau cắt rốn
                    Để lại sau lưng bao niềm tin nổi nhớ đầy vơi
                    Nổi nhớ đầy vơi , với bao niềm tin nổi nhớ đầy vơi
                    Ta ra đi lòng không dạ đói, chẳng quản hiểm nghèo
                    Anh em ta cố kết bên nhau
                    Cố kết bên nhau ,anh em ta không ngã tay chèo
                    Là hò là khoan anh em ta cố vượt lên nào
Anh Hồ :- Anh em ơi !
                    Đã hai ngày hai đêm vượt biển
                    Chúng ta đang trên biển Đèo Ngang
                    Để đề phòng bất trắc khôn lường
                    Chúng ta phải cho thuyền ra khơi rồi đó
Anh Nguyễn :- Phải đó,ta cho thuyền quay đầu đi thôi
Ca khúc 2 :     (Theo điệu lý chiều chiều)
                   Chèo ta chèo,vượt ơ biển, chèo ta chèo, tà lạ chèo ta chèo. 
                   Sóng ơ to, là to gió lớn . Chi rứa, chi rứa , ức ức con vược đùa
                   Là đùa bên ta
Ca khúc 3 :   (Cho thuyền đi vào ,theo điệu lý chiều chiều)
                    Chèo ta chèo, vượt ơ biển ,chèo ta chèo tạ là chèo ta chèo
                    Trăng ơ lên là lên sáng tỏ,trong đó , chi rứa , chi rứa tức tức là biển bờ 
                    Là bờ trong kia ,là  kìa trong kia
Chú Hồ : Ôi anh em ơi ! đến bờ rồi 
                   Ta lên bờ anh em ơi
                     (Tất cả:Hè hè bơi nhanh)
                                                         Màn từ từ hạ 
      
          CẢNH III :       Cắm đất.
     (Cảnh bãi biển vào một đêm trăng,có tiếng nói ồn ào)
                      - Đến bờ rồi , anh em ơi!
                      - Nào ta chèo thuyền vào đi , cắm neo đi
                      (Sau đó đoàn người xuất hiện,họ chạy vào bãi cát,kẻ nằm xoài xuống  cát, người ngồi duổi thẳng hai chân)
Anh Nguyễn :- (ngồi dậy) Ôi mỏi cả đôi tay  
Anh Phan    :  -    (Nhìn trời nhìn biển)
                      Chà đẹp quá cát vàng biển bạc
                      Gió lùa trăng sóng vổ rì rào
                      Cảnh ở đây yên tỉnh làm sao
                      Tôi thấy ở đây đất. biển. trời đẹp quá 
Anh Hoàng : -  Ờ,đẹp thì có đẹp và yên tỉnh đó
                       Nhưng tại sao không có một bóng người
                       Tôi e có điều gì bất trắc quá thôi
                      Càng yên tỉnh càng có nhiều nguy hiểm
Anh Hồ :    -   Theo tôi cứ nhìn rừng cây, lùm lòi xanh tốt
                      Bãi biển bình yên không có dấu hiệu binh đao
                       Chắc chắn không xa có làng có xóm có dân
                       Nhưng nói như anh Phan chi bằng ta thăm dò cái đã
Chú Hải :  -    Phải đó anh ạ
                      Theo em đêm đang còn dài lắm
                      Lợi dụng đêm khuya ta dò xét thử xem
                      Đề phòng trước mọi bất trắc còn hơn
                      Có phải không các anh và chị
Anh Nguyễn : -  Ờ ,đúng đó, như chúng tôi khi ra đi đã nói
                       Mọi sự có anh Hồ sắp xếp là ổn cả thôi
                       Số phận của tôi và tất cả mọi người
                       Sống chết ra sao là nhờ anh Hồ cả đó
Anh Hồ :-    Các anh đã nói thì ta chia nhau mỗi người một ngã
                   Chú Hải anh Phan đi về hướng Bắc xem sao
                    Anh Nguyễn anh Hoàng hướng Tây coi kĩ thế nào
                   Còn tôi đi về hướng Nam dò xét
                    (Với vợ) Còn em ở lại chuyển đồ lên một chỗ
                    Coi chừng thuyền bè trôi ra biển thì nguy
                     Anh em mình cứ thế mà đi
                     Hẹn gặp nhau trước lúc trời sáng
                     À chú Hải cẩn thận nghe em
   (Cả năm người ra đi, chị An tất bật chuyển đồ.Nào rổ câu ,áo quần , bầu nước . Xong việc chị ngồi nghỉ một lát thẫn thờ nhìn ra biển cả .)
                            Bài hát :( Nhớ Mẹ dịu dàng vang lên)
                                 “Đêm khuya trăng mờ,mắt trông về trong cõi xa mờ.Nơi kia xa xăm Ta trông về quê cũ yêu thương. Ôi tình quê hương nơi quê xa có người mẹ hiền ,tóc màu hoa bạc, đôi mắt ngấn lệ chờ con. Mẹ ơi ra đi dù bao hiểm nguy ,bao giờ cũng nhớ đến ngày hàn vi. Ai ngờ rồi cũng đến lúc chia ly. Mẹ ơi , Mẹ.ơi,    Mẹ ơi ”
Anh Nguyễn : -  (đi vào)Anh chưa về hả chị?
                      Cả ngày chưa ăn đói quá chị ơi
Chị An :      -  Có đây, còn một ít khoai
                       Hai anh ăn đi kẻo đói
Anh Hoàng :- Nói vậy thôi để chờ anh em về đã
                       Không biết ở hai nơi có chuyện gì không
                       Chứ hướng Tây thuận lợi vô cùng
                       À mà tôi thấy khi hồi sao chị ngồi im lặng thế
                       Có phải chị nhớ quê nhớ mẹ phải không ?
                       Nhìn chị mà tôi nẫu cả lòng
                       Nhớ vợ nhớ con ba bốn đêm nay không yên tâm  được
Chị An :- Nhớ lắm anh ơi ai mà chẳng thế
                       Gia đình vợ chồng sống chết có nhau
                        Lần biệt ly này ai có muốn đâu
                        Vì đói khát cam đành loạn lạc
Anh Nguyễn :- (Anh Hồ về)Anh Hồ đã về 
                        Còn anh Phan và chú Hải nữa 
                        Không biết ra sao chứ trời sắp sáng mất rồi
Anh Hồ  :  -     Các anh cứ yên tâm, chắc sắp về đấy thôi
                        Có lẽ anh Phan chú Hải đi hơi xa đó
Chị An : -  Ôi !  Anh Phan chú Hải đã về, thiêng thật 
                        Mới nhắc tên xong mà đã có mặt rồi
                       Thôi các anh ngồi đi, ăn tạm mấy củ khoai
                           Cho lại sức rồi nói gì thì nói   
                           (Tất cả quây quần ăn khoai )
Anh Hồ :- Nào bây giờ lần lượt
                           Nói kỹ tình hình các chổ xem sao
                           Sau đó chúng ta tính chuyện đi hay ở
Anh Nguyễn : -  Về phía Tây là một động cát dài hơn một dặm
                           Cây cối um tùm có vẻ hoang sơ
                           Đi hết động cát gặp con lộ chạy qua
                           Bên kia lộ là đất trồng khoai trồng lúa
                           Lúc đó chúng tôi nghe tiếng gà gáy rõ
                           Tôi đoán chắc ở đó có xóm có dân
                           Trên đường đi chẳng thấy lính đi tuần
                           Xem ra phía Tây yên ổn lắm
Anh Hồ :- (Gật đầu) Còn chú Hải anh Phan nói tiếp
                          Tình hình phía Bắc cơ sự làm sao
                          Mà hai người lại đi về muộn
Chú Hải :- Dạ thưa các, anh chúng tôi về muộn  
                           Vì phải qua sông ,qua suối ,qua đèo
                           Cây cối um tùm đất đá cheo leo
                           Lại có dấu hiệu không bình thường cho lắm
Anh Phan :- Phải đó , khi bơi qua sông thấy có chòi canh gác
                          Có cả chuồng ngựa leo lét ánh đèn
                          Không dám tới gần phải bò lên đỉnh đèo quan sát
                          Thấy con lộ chạy qua từ Nam ra Bắc
                          Doi đất bên sông hoang vu rải rác mấy nốc nhà
                          Tìm quanh chỉ thấycon nít bà già
                          Chẳng thấy bóng thanh niên nào cả
Chú Hải :  -      Thì ra bên kía là làng Cô Thuận Bắc
Anh Hồ :   -      Các anh cứ yên tâm chẳng có gì lo cả
                          Ở hướng Nam thuận lợi vô cùng
                          Dọc biển ở đây giống ở quê hương
                          Có một chổ giống ở ngoài ta Đá Ông Đá Mụ
                          Có đền thờ lộ thiên, có lư trầm bằng đá
                          Chắc nơi thờ một vị thần linh
                          Có lẽ không xa nơi đó có xóm có thôn
                         Vì khi đến gần còn nghe mùi trầm thơm ngát
Anh Nguyễn : - Thế thì quả là đất thiêng rồi đó
                          Cảm ơn trời phù hộ cho ta
                          Sống rồi anh em ơi, ta sẽ xây dựng cơ đồ
                          Biết đâu từ nơi đây phát tích
Chị An :       -    Thế nào anh Hồ
                         Ta ở lại đây hay là đi tiếp
                         Đã mấy đêm nay mệt mỏi quá rồi
                         Em e không có sức mà đi được nữa
Anh Hồ :      -   Các anh ạ! Tôi thấy ở đây quả là thiên thời địa lợi
                        Thượng điền hạ thổ lại sát biển khơi
                        Có lộ đi qua tiện việc tới lui
                        Mọi chuyện tôi cho là thuận lợi
Anh Phan :   -  Còn nữa 
                        Nơi đây xa sông Gianh địa giới bên cương 
                        Xa tầm truy nã của vua Lê chúa Trịnh
                        Có gì hơn kẻ tránh nạn truy lùng
                        Nên tôi thấy ở đây tốt nhất
Chú Hải :     -  Khoan đã ,em có một ý
                       Vùng đất phía Bắc bên sông Dĩ lý
                       Cũng tốt tươi , cũng gần biển ,cũng có lộ đi qua
                       Ta chia ra hai nhóm ở hai nơi
                       Hoặc qua đó còn hơn anh ạ
Anh Hồ :    -    Không được đâu chú ạ
                        Dù sao ở đây cũng tốt hơn
                        Nếu như bên kia chiến sự bị vỡ phá tan
                        Thì chúng ta không sao thoát kịp
                        Chi bằng ta cứ ở lại đây, có gì còn phương giải thoát
                         Thôi, đừng chần chờ gì nữa
                         Ta vào đây mới có sáu người  
                         Sống phải dựa liên kết vào nhau
                         Tôi tin khi chúng ta ổn định làm ăn
                         Chắc chắn bà con ta vào đông lắm đó
                         Lúc đó tôi để chú qua bên kia lập nghiệp
Anh Phan :   -   Phải đó , dân ta là dân ra khơi vào lộng
                         Việc biển vời phù hợp với chúng ta
                         Chị An có thể buôn bán gần xa
                         Đưa con cá con tôm đổi thành lúa gạo
Anh Nguyên :- Lúc đó chúng ta sẽ thành một làng nho nhỏ
                         Biến nơi đây trù phú nên nghiệp nên danh
                         Tổ tích tông đường sẽ phát triển đông lên
                         Lúc đó anh Hồ sẽ là người có công lớn nhất
Anh Hồ :     -     Cảm ơn các anh tôi sẽ hết sức cố gắng
                         Miễn là chúng ta sống chết có nhau
                         Bây giờ chúng ta trước lúc cắm trại dựng lều
                         Hãy cầu nguyện trời đất thánh thần phù hộ
       (Tất cả đồng quỳ hướng ra biển cả lạy ba lạy rồi cùng đọc lớn)
                         Kính nhân 
                         Sơn thần thổ địa
                         Long hải đại vương
                          Đông trù bản sứ
                          Chúng tôi gồm sáu người con đất Việt
                          Quán sứ Nghi Xuân, Cương Gián ngoài kia
                          Vì đói nghèo vượt biển trôi dạt vào đây
                          Xin các vị ra tay cứu độ
                          Thấy đất lành xin ở
                         Thấy núi vững xin kề 
                          Nguyện lòng thành xin các bậc tiên linh giúp đỡ
                          Ơn này xin nhớ
                          Nghĩa nặng xin đền
                          Phù hộ chúng tôi
                          Chân cứng đá mềm , an cư lạc nghiệp
                                          Kính bái                     
                              (Tất cả đứng dậy)
Anh Hồ :   -      Trời đã sáng , anh em ta mau kịp lên đường
                         Dựng lều trại thiết lập quê hương
                         (Tất cả reo hò thu xếp đồ đạc chuyển đi một cách nhanh                                chóng)
                                         
                                              Màn từ từ hạ

2 nhận xét:

Unknown nói...

Đội văn công của trạm y tế xã Hải Trạch sao không dựng vở kịch này lên, mà đi biểu diễn cho các thôn trong xã tăng thêm thu nhập cho cán bộ nhân viên trạm nhỉ ?. Hay quá và ý nghĩa quá mà.

bslyhoa nói...

Cảm ơn bác,TYT đang tập duyệt.